Małe akumulatory o zaskakująco dużej pojemności podbijają rynek urządzeń przenośnych. Co warto o nich wiedzieć i jaką ładowarkę do baterii 18650 wybrać?
W ofercie producentów akumulatorów litowo-jonowych i litowo-polimerowych można dziś znaleźć źródła zasilania o bardzo zróżnicowanych wymiarach, parametrach, a często także dodatkowych funkcjonalnościach, które daleko wykraczają poza możliwości zwykłych ogniw galwanicznych. Wśród popularnych akumulatorów litowych szczególne miejsce zajmują akumulatory o oznaczeniu 18650. W naszym artykule przyjrzymy się bliżej tym niewielkim, ale bardzo wydajnym źródłem energii i podamy kilka ważnych wskazówek dotyczących ich używania.
Niekwestionowaną zaletą ogniw i pakietów litowo-jonowych jest ich spora pojemność (czyli duża gęstość energii, określana w jednostce J/kg lub J/dm3). Oznacza to, że nawet niewielkie rozmiarami ogniwo jest w stanie zmagazynować znacznie więcej energii, niż porównywalnej wielkości akumulator innego typu, np. niklowo-wdorkowy (NiMH) lub kwasowo-ołowiowy. Drugą zaletą akumulatorów litowo-jonowych predestynującą je do zastosowania w wielu aplikacjach, w których nie sprawdziłyby się inne popularne ogniwa, jest gęstość mocy. Parametr ten określa wydajność prądową, czyli wskazuje, ile mocy (energii w danej jednostce czasu) jest w stanie oddać akumulator o konkretnych rozmiarach (zwykle liczonych jako objętość, stąd jednostka: W/dm3). W przypadku akumulatorów litowo-jonowych gęstość mocy jest – podobnie jak pojemność – duża, co oznacza, że niewielki akumulator może zasilać urządzenie dość znacznym prądem. Wiąże się to oczywiście z szybszym rozładowywaniem ogniwa, ale nie stwarza ryzyka jego uszkodzenia (oczywiście pod warunkiem zachowania bezpiecznych warunków pracy, zgodnych z zaleceniami producenta).
Akumulatory 18650 to w rzeczywistości akumulatory jednoogniwowe (jednocelowe), o napięciu nominalnym równym 3,6 V i pojemności mieszczącej się zwykle w zakresie od 2500 mAh do nawet 3600 mAh. Średnica pojedynczego ogniwa wynosi 18 – 18,5 mm (w zależności od konkretnego modelu danego producenta), a długość nominalna równa jest 65 mm. Z zewnątrz akumulatory te przypominają klasyczne baterie typu paluszek (AA lub AAA): ich płaskie „dno” jest biegunem ujemnym, a górna część, zawierająca niewielki występ, to biegun dodatni. Przed podłączeniem ogniwa należy zawsze upewnić się, czy jest ono wkładane do urządzenia bądź ładowarki we właściwej pozycji. W tym celu należy sprawdzić oznaczenia +/- umieszczone na „bateryjnej” obudowie. Co ważne, prąd rozładowania akumulatora może wynosić 20 A, a czasem nawet 30 A, przy czym wyższą wartość można osiągnąć tylko w urządzeniach zapewniających dodatkowe zabezpieczenie termiczne, odcinające dopływ prądu do odbiornika w momencie, w którym temperatura ogniwa przekroczy określoną wartość (np. 80 oC).
Akumulatory litowo-jonowe 18650 – tak jak wszystkie inne rodzaje ogniw – wymagają do poprawnego i bezpiecznego ładowania urządzeń o kompatybilnej charakterystyce prądowo-napięciowej. Znaczenie mają tu bowiem nie tylko rozmiary gniazda ładującego, ale przede wszystkim parametry elektryczne i zastosowany w danej konstrukcji algorytm ładowania. Spory wybór modeli – w tym w wariancie z jednym oraz z dwoma gniazdami – dostępny jest w ofercie sklepu Botland. Wśród urządzeń pojedynczych można wybrać np. niewielką, zgrabną ładowarkę do baterii 18650 o oznaczeniu XTAR MC1+, zasilana kablem micro USB i obsługująca również akumulatory cylindryczne w kilkunastu innych rozmiarach. Warta uwagi podwójna ładowarka do akumulatorów 18650 to natomiast wysokiej klasy urządzenie XTAR VC2 18650. To uniwersalne rozwiązanie jest zgodne z wymaganiami kilkunastu różnych typów ogniw, a dodatkowo wyposażone zostało w czytelny wyświetlacz LCD ze wskaźnikami graficznymi oraz odczytem alfanumerycznym. Należy podkreślić, że – szczególnie w przypadku akumulatorów litowo-jonowych, które mimo wbudowanych zabezpieczeń zawsze niosą pewne ryzyko eksplozji czy zapłonu – konieczne jest stosowanie solidnych, markowych ładowarek, wyposażonych we wszelkie zabezpieczenia, w tym ochronę przed nadmiernym napięciem końcowym, zbyt wysokim prądem ładowania oraz zbyt długim czasem ładowania.